ar

Saçın Yapısı ve Saç Tipleri

Saçlı Derinin Yapısı:

Saçlı deri yüzeyden derin tabana doğru 5 tabakadan oluşmuştur. Bu tabakalar

  • 1- Deri
  • 2- Deri altı
  • 3- Destek tabaka ( Aponeurosis )
  • 4- Gevşek bağ doku tabakası
  • 5- Kemik dış örtü tabakası ( Pericranium )

Saçlı derinin en yüzeyel tabakası olan deri başın arka bölgesinde çok kalın iken, ön bölgede en ince halini alır. Kalınlık 8 ile 3 mm. arasında değişir. Deri tabakası içinde saç, yağ bezleri ve ter bezleri bulunur.

Deri  altı tabaka yağ dokusundan zengindir. Kilo alıp verme ile saçlı derideki yağ dokusu miktarında değişme görülmez.  Deri sağlamlığını oluşturan fibröz bölmelerden zengin olduğundan  daha dirençli  yapıdır. Saçlı derinin yatay seyreden büyük damarları ve sinirler deri altı yağ dokusunun alt seviyelerinde seyreder.

Saçlı derinin üçüncü tabakası adele ve adele devamı olan sert tabakadan oluşur.

Dördüncü tabaka ise gevşek bir yapıya sahiptir. Bu tabaka üstünde bulunan üç tabaka tek tabaka halinde kolaylıkla ayrılabilir.

Gevşek tabaka altındaki tabaka kemiğe sıkı olarak yapışmıştır. Kemiğin büyümesi, kalınlaşmasını  ve onarımını sağlar.

 

Saçın Yapısı:

Saç keratin denilen güçlü yapı proteininden oluşmuştur. Derinin dış tabakası ve tırnak ta benzer yapıya sahiptir.

Saç üç tabakadan oluşur

  • -İç tabaka veya medulla yalnız kalın kıllarda görülür.
  • -Korteks olarak ismlendirilen orta tabaka kılın rengini ve sertliğini oluşturur.
  • -Kutikül olarak bilinen dış tabaka incedir, renksizdir ve korteksi koruyucu görevi vardır.

Kılın deri yüzeyinin altında bulunan bölümüne kök denir. Kıl kökünün altına deri altı kan damarlarından zegin tabaka girinti yapar ( dermal pailla ). Kıl bu tabakadan beslenir. Dermal papilla erkeklik hormonları ve androjenlerin etkilediği bölgelere sahiptir ( reseptör, receptor ). Androjenler genetik olarak kıl dökülmesi mevcut kişlerde bu reseptörleri etkileyerek kıl ve bulunduğu yuvanın ( kıl follküllü ) gittikçe küçülmesi ve kılın daha ince ve cılız olmasına neden olur.

 

Kılın Büyüme Evreleri:

Kıl follikülü tekrar eden evreler şeklinde gelişim gösterir ve her kıl follikülü değişik safhalardadır.

  • 1 Anojen Faz: Büyüme fazı. Kılların yaklaşık olarak % 84’i bu fazdadır. Anojen fazı iki ile 6 yıl arasında sürebilir. Kıl büyümesi bu fazda yılda 10 cm. uzama gösterir.
  • 2 Katojen Faz: Geçiş fazı. Anojen fazı sonrasında kıl 1-3 hafta süren katojen safhasına geçer ve kıl follükülü normal uzunluğuna göre 6 kat küçülür. Dermal papilla harap bozulur. Kıl folliküllerinin yaklaşık %1-2 si bu safhadadır.
  • 3 Telojen Faz: Dinlenme fazı. Bu faz yaklaşık olarak 2-3 ay sürer. Kıl bu sürede büyümez ancak dermal papilla olduğu sürece folliküle bağlı olarak kalır. Tüm kılların yaklaşık olarak % 13’i bu safhadadır. Bu devre sonunda anojen fazı tekrar başlar. Dermal papilla ve kıl follikülü arasındaki bağlantı tekrar oluşur ve yeni kıl üretimi başlar. Önceki kıl düşmediyse yeni çıkan kıl eski kılı iterek büyümeye başlar.

Kıl Tipleri:

1. Vellus Kılları

Vellus kılları bir ya da iki santimetre uzunluklardaki kısa tüylerdir. Pigment içeriği yani renk maddesi çok az olduğundan renksiz görünürler. Köklerinde bitişik yağ bezleri ve ayrıca gövdelerinde medulla katmanı bulundurmazlar. İnce ve yumuşak yapıda olan bu kıllar, estetik görüntüyü etkilemezler.

2. Terminal Kıllar

Normal kıl yapı özellikeri bu kıl tipinde bulunur. Genellikle saçlarımız ve insan gövdesinde bulunan kalın kıllar,terminal kıllar tipine girerler. Bitişik yağ bezleri olan kıl köklerinden çıkarlar. Koyu pigmentli kıl lifleri ve bunların ortasında bulunan medulla katında kalın terminal kılları oluşur.

3. Ara Kıllar

Ara kıllar,vellus ve terminal kılların özelliklerini taşırlar. Medullaları bulunmaktadır. Terminal kıllardan daha az olsa da bir miktar pigment içerirler. Saç dökülmesi olan kişilerde bu kıllar terminal kıl şekline değişim göstermezler ve vellus kılları halini alır.